Bu haftaki konumuz olan, konfor ve ekonomi odaklı olarak yaygınlaşan CVT şanzıman nedir? Nasıl çalışır? Yaygın olarak kullanılan modelleri nelerdir? Söylenildiği gibi yavaş ve aracın çok yakmasına sebep oluyor mu? Sorunları nelerdir? Neden tercih edilir? Hangi markalar kullanıyor?
CVT Nedir?
Her türlü kara, deniz araçlarında örnekleri görülebilir. Bu vites kutusu tipinde önceki konularda bahsettiğimiz kavramalı ve tork konvertörlü otomatik şanzımanlar gibi vites geçişleri yoktur. Amaç, sonsuz vites mantığıyla sürücüye vites geçişi hissettirmeden konforlu ve daha ekonomik bir sürüş sağlamaktır.
Bazı kullanıcıların isteklerini karşılamasa da, tepkileri yavaş denilse de, motor devrini maksimum gücün alındığı devirde sabit olarak tutabildiği için daha verimli bir sürüş sağlar. Bu özellikleri yüzünden de "Çok bağırıyor." gibi söylemler ortaya çıkabilir. Sonsuz vites mantığıyla çalışsa da yarı otomatik olarak kullanabilme imkanı ve vites geçişi hissi sunabiliyor.
CVT Çeşitleri Nelerdir?
- Kasnak tabanlı
- Toroidal
- Kilitleme
- Hidrostatik/Hidrolik
- Koni
- Episiklik
- Manyetik
CVT Nasıl Çalışır?
Sistemde dişli sistemi bulunmaz. Yerine çapları elektronik kontrol ünitesiyle kontrol edilen, hidrolik sıvı basıncıyla, yol ve sürüş şartlarına göre değişkenlik gösterebilen giriş ve çıkış kasnağı bulunur. Aralarındaki iletimde ise dayanıklı çelik alaşımlı kayışlar kullanılır. Yüksek hızlarda motor devrini düşük seviyelerde tutarak yakıt ekonomisini minimumda tutabilir. Düşük hızlarda da devri yüksek tutarak performansta kayıp yaşatmaz.
İdeal torku sürdürebildiği için konforlu ve ekonomik sürüş sağlamak amaçlanır. Bu yüzden olumsuz yol şartlarına karşı bile uyum sağlayabilir. Aktarım çift kavramalı şanzımanlarda bile ne kadar hızlı olsa da CVT vites kutularında aktarım kesintisi hiç yoktur. Aktarım hidrolik kavrama veya benzeri tork konvertörüyle yapılır. Manuel modlarda, bazı modellerinde kullanıcıya standart vites kutusu hissi verebilmek için programlanmıştır.
Dezavantajlarına değinecek olursak, standart dişli sistemli şanzımanlara göre çok daha farklı çalıştığı için maaliyetleri yüksektir. Ve yapısı bakımından daha karışık ve zordur.
Arızalarına da kullanıma bağlı olarak kontrol ünitesi, selenoid valfler, kasnaklar ve aktarma zinciri denilebilir.
Toroidal CVT
Koni CVT
Kullanan markalar; bazıları hariç tüm markaların alt ve üst segment otomobillerinde yaygınlaştı.
Comments powered by CComment