İlk projem olan RS3 dönüşümü (2006 Audi A3 Sportback'den, 2012 Audi RS3'e dönüşüm) ile ilgili bir diğer videomuz, Başaran coilover takılması oldu. Tabii yıllar sonra arabanın altından çıkan ısıtılmış yaylar bizleri şoka uğrattı. Biz de inceleme yaptık. Ben de bu videoyu biraz daha ısıtılmış yay, kesilmiş yay, soğuk preslenmiş yay ağırlıklı işlemeye karar verdim. Bizlere otomobil için coiloverları ücretsiz olarak sağlayan Başaran Amortisör Kadir Bey'e de çok teşekkür ediyorum. A3 aracımdaki değişim de videonun sonunda görebileceksiniz.
Yayların Kesilmesi / Yay Kestirmek
Yol tutuşu arttırmak ve araca güzel bir görünüm katmak için yapılan alçaltma işleminde spor yay maliyetinden kaçmak adına başvurulan bu yöntem can güvenliğinizi tehlikeye attığı gibi aracınıza da fazlasıyla zarar verir.
Orijinal spor yay üreten firmalar, araç ağırlığına uygun ve dengeli olacak şekilde üretim yaparlar bundan dolayı aracınızın üzerinde bulunan orijinal yayların kesilmesiyle yapılan bu işlem yayların özelliğini kaybetmesine sebep olur. Tüm mukavemetten tutun da sekme oranlarına kadar her alanda yayın işlevini bozmuş hale geliriz maalesef. Baklaların kesilmesiyle istenilen alçaklığa ulaşılır fakat amortisör sistemine ve ön takıma fazlasıyla da zarar verilir! Tabii arabanın tabiri caizse kütükleşmesi de cabası oluyor.
Yayların Isıtılması / Yay Isıtmak
Aracı alçaltmak için başvurulan yöntemlerden bir diğeri de yayların ısıtılmasıdır. Bu yöntemde aracın üzerindeki yaylara yüksek ısı uygulanarak yaylar yumuşatılır, daha sonrasında ise press yardımıyla veya arabanın ağırlığı ile istenilen boyuta getirilir.
Bu yöntem yayların kesilmesine kıyasla daha sağlam görünse de aslında çok çok daha tehlikelidir. Yayların bütün kimyasını bozar! Isıtılan metalin yoğunluğu, direnci ve yapısı bozulur. Ayrıca metal esnekliğini de kaybedip çok sert bir hal alır. Bu nedenle ısıtılan yaylar esneme özelliğini tamamen kaybettiğinden dolayı çok kısa bir süre sonra yayların kırılması gibi sonuçlarla karşılaşılabilir. Tabii bu işlem sonrasında da amortisörlerinize kısa sürede veda edersiniz.
Yay altı düzdür ve yukarı doğru sarmal olarak yükselen bir malzemedir. Yayın altından veya üzerinden keserseniz düz olma özelliğini yitirecektir, en alta sarmal olan kısım gelecektir. Yani yere değecek olan alan neredeyse ortadan kalktığı için ağırlık merkezi olarak da dik duramayacaktır.
Bu yayı amortisör üzerine koyduğumuzda gerek amortisörün baskısı, gerek araç ağırlığı ile alt kısım yerine oturmuş olarak görülecektir ancak bir viraja girildiğinde ne olacağını burada tahmin edebileceğinize inanıyorum. Sağa viraja girildiğinde sağ taraf yatarken sol taraf havaya kalkar. Sol amortisörün üzerindeki yük boşalır. Bu aşamada kesik olmayan bir yayın alt yüzeyi amortisöre tam temas ederken kesik olan bir yayın sadece üst paragrafta açıkladığım 2-3 mm'lik bölümü amortisör üzerine temas eder.
En azından şuanda sanırım kafanızda canlandırabilmişimdir neler olabileceğini, tehlikenin farkında olmamak işten değil! Kayması, yayın alt kısmının yerinden çıkması veya kayması. Sonuç hepsinde vahim olacaktır maalesef.
Bu tehlikeden bağımsız olarak, yaylar belirli salınımlar gerçekleştirsin, ön takıma ve şaseye bu salınımlar ile min zarar versin, max konfor getirsin amacı ile belirli bakla sayı ve aralığında üretilmiştir. Bu baklaları azaltmak öncelikle salınım sayısını azaltır ve sertleştirir. Bunun sonucunda ise ani ve sert yük ön takımın üzerine 1 kerede yüklenir. Sık ve sert darbeler alan ön takıma uzun vadede ne olacağını yine tahmin edebilirsiniz diye düşünüyorum.
Maliyetten kaçmak adına uygulanan bu yöntemler, aslında ilerleyen zamanlarda daha fazla maliyete sebebiyet vermektedir. Unutmayın, hiçbir şey hayatınızdan önemli değil. Önce can güvenliği!
Comments powered by CComment